Çin, Dünyanın İlk 500 MW Kapasiteli Hidroelektrik Türbinini Tanıttı: Enerji Üretiminde Yeni Dönem
Çin, Tibet Özerk Bölgesi’nde yer alan Datang Zala Hidroelektrik Santrali için geliştirilen ve tek bir ünitede 500 megavatlık kapasiteye sahip dünyanın en güçlü türbinlerinden birini üretip test sürecini tamamladı. Yaklaşık 4 yıldır üzerinde çalışılan bu teknoloji harikası türbin, yıllık 4 milyar kWh elektrik üretmesi ve 3,7 milyon ton karbon salımını azaltması bekleniyor.
Harbin Elektrik Makine Şirketi tarafından tamamen yerli teknolojiyle üretilen türbin, 88 ton ağırlığında ve 6,23 metre çapında. Martenzitik çelikten imal edilen türbin, yüksek dayanıklılık ve korozyon direnciyle dikkat çekiyor. Ayrıca, türbinin yapısında 21 adet su kepçesi bulunuyor.
“Hidroelektriğin Kalbi” Olarak Tanımlanıyor
Çin resmi yayın organı Science and Technology Daily, bu türbini “hidroelektrik ünitesinin kalbi” olarak nitelendiriyor. Türbinin kepçe tipi tekerleği, suyun kinetik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürerek enerji üretiminde kritik rol oynuyor. Yatay düşüşün 671 metre olduğu Zala santrali için özel olarak tasarlanan türbin, yüksek su basıncına dayanıklı impuls tipi bir su türbini.
Verimlilikte Büyük Artış
Harbin Elektrik Makine Şirketi’nin Teknoloji Direktörü Tao Xingming, yeni tasarımın verimliliği önemli ölçüde artıracağını belirtti. Günün 24 saati çalışan 500 MW’lık bir ünitede yüzde 1,6 verimlilik artışı, günlük yaklaşık 190 bin kWh fazladan elektrik üretimi anlamına geliyor. Bu da santralin genel verimliliğini yüzde 91’den yüzde 92,6’ya çıkaracak.
Küresel Hidroelektrik Sektöründe Güçlü Yükseliş
Uluslararası Hidroelektrik Birliği’nin (IHA) 2025 Dünya Hidroelektrik Görünümü raporuna göre, 2024 yılında küresel hidroelektrik kapasitesi 24,6 GW arttı ve toplam üretim yüzde 10 yükselerek 4.578 TWh’ye ulaştı. Pompalı depolama hidroelektrik kapasitesi ise yüzde 5 artışla 189 GW seviyesine çıktı.
Çin, 2024’te 14,4 GW yeni hidroelektrik kapasitesi ekleyerek liderliğini sürdürürken, bu kapasitenin yarısından fazlası pompalı depolama sistemlerinden oluşuyor. Afrika kıtası, son üç yılın toplamından fazla kapasiteyi 2024’te devreye aldı ve hidroelektrikte önemli bir büyüme kaydetti.
Hidroelektrik, Yenilenebilir Enerjinin Temel Taşı
Hidroelektrik, dünya genelinde yenilenebilir elektrik üretiminin %14,3’ünü karşılıyor ve 150’den fazla ülkede elektrik şebekelerinin esnekliğini sağlıyor. Ancak IHA, 2030’a kadar hedeflenen kapasiteye ulaşmak için proje onayları ve finansman süreçlerinin hızlandırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
IHA Başkanı Malcolm Turnbull, “Yenilenebilir enerji sektöründeki hızlı büyüme içinde hidroelektrik, enerji geçişinde kritik bir rol oynuyor. Ancak piyasalar tek başına yeterli değil; cesur politika adımları şart,” derken, CEO Eddie Rich ise “Pompalı depolama hidroelektrik, enerji sistemlerinin istikrarı için hayati önemde. Hem temiz hem de dayanıklı enerji sistemleri kurmalıyız,” ifadelerini kullandı.